Componence Asset List

04 augustus 2021

Social+media-4.jpg

Vind jij het lastig om je telefoon weg te leggen? Denk jij steeds je telefoon te horen of te voelen trillen? Pak jij en elke situatie waar even geen prikkels zijn direct je telefoon uit je broekzak? Kijk jij vaak toch even op je telefoon terwijl je met iemand in gesprek bent? Dit zijn tekenen die kunnen duiden op telefoonverslaving.

Anno 2021 is de telefoon nauwelijks meer weg te denken uit de maatschappij. De smartphone wordt door mensen op veel verschillende domeinen ingezet en is enorm handig. Echter is de smartphone koning en meester in het trekken van je aandacht gedurende de dag. Een notificatie dat er een nieuw bericht op je wacht is voor veel mensen lastig te negeren. Je wilt weten wat er is geschreven en of het relevant is voor jou. Tegenwoordig wordt de vergelijking veel gemaakt tussen het refreshen van een nieuwsfeed in Facebook, Instagram of NU.nl en het overhalen van de hendel bij een fruitmachine in het casino. Het zelfde geldt voor het openen van je telefoon in de hoop op nieuwe content. Onderzoek laat zien dat tijdens het refreshen van je social media er soortgelijke activiteiten in de hersenen zijn als bij gokken. Het beloningscentrum in de hersenen wordt geactiveerd zodra jij op je telefoon de hendel overhaalt op zoek naar nieuwe content. 

Dat het lastig is om je telefoon weg te leggen of te negeren is dus niet vreemd. Er zit jaren aan onderzoek en dataverzameling achter door bedrijven zoals facebook die technieken hebben gefinetuned om jouw aandacht zo lang mogelijk vast te houden. Daarbij zijn we gewend geraakt om elk moment waar er geen prikkels zijn onze telefoon te pakken op zoek naar de juiste dosis prikkels. Zodra mensen moeten wachten in een rij of bij een bushalte wordt al vlug de telefoon gepakt. Wanneer mensen zich even geen houding weten te geven grijpt men naar de smartphone.

Afgelopen jaren is er veel onderzoek gedaan naar telefoongedrag en het blijkt dat mensen serieuze ontwenningsverschijnselen vertoonde op het moment dat ze zonder telefoon zaten. Symptomen die kunnen wijzen op problematisch telefoongebruik of een telefoonverslaving:

  • Telefoon ligt zoveel mogelijk binnen handbereik zodat je altijd direct kunt reageren als er iets binnen komt.
  • Je hebt moeite om je telefoon 5 minuten met rust te laten. Je checkt steeds je telefoon ondanks dat je geen geluidje hebt gehoord of je scherm hebt zien oplichten.
  • Je ervaart onrust als je jouw telefoon niet bij de hand hebt of als bijvoorbeeld de batterij leeg is. Hier is zelfs een woord voor ontwikkeld. De angst om zonder telefoon te zitten wordt nomophobia genoemd.

Herken jij je in deze symptomen? Hou eens bij hoeveel tijd jij op je telefoon zit. Hier zijn handige apps voor te vinden die screentime trackers worden genoemd. Vergelijk de daadwerkelijke screentime eens met je eigen schatting.

Hieronder enkele tips die je kunnen helpen bij het verminderen van je smartphone verslaving:

  • Verplaats de verslavende apps. Vaak ga je onbewust naar een app en voor je het weet is de app geopend en zit je er weer ingezogen. Door ze wekelijks te verplaatsen ga je minder snel onbewust naar de app toe.
  • Zet meldingen of push berichten uit. Je hoort en ziet geen meldingen meer en wordt minder snel afgeleid.
  • Berg je telefoon regelmatig even op zodat hij niet in het zicht ligt. Onderzoek laat zien dat de aanwezigheid van je telefoon de concentratie en cognitieve capaciteit enorm kan beperken (klik hier voor het onderzoek)
  • Check op vaste momenten je social media of telefoon. Doe dit bijvoorbeeld op een vast moment in de ochtend, middag en avond. Zo heb je zelf weer de regie.
  • Wees je bewust van je gedrag en probeer de drang naar het pakken van je telefoon tegen te houden.
  • Vertel je omgeving dat je niet meer constant op je telefoon zit. Veel mensen verwachten direct een antwoord. Geef aan dat als het dringend is je gebeld kan worden.
  • Begin en eindig de dag zonder telefoon. Koop een wekker en laat je telefoon buiten de slaapkamer. Voor veel mensen zorgt dit voor een betere nachtrust.
  • Gebruik Unpluq. Dit is een USB stickje dat je in je telefoon plugt. Zonder het USB stickje zijn bepaalde van te voren ingestelde apps niet bereikbaar. Het doel is om je telefoon dus het grootste deel van de dag te beperken tot een ouderwetse telefoon zonder alle verslavende media. Met de USB stick erin heb je wel toegang tot deze apps. (klik hier voor meer informatie)

Wil jij meer informatie over dit onderwerp? Dan raden wij deze interessante podcast aan. Ook heeft NPO een interessante website ontwikkeld gericht op telefoonverslaving.