Algemeen paginakop
Gamen
Gamen
Wat is gamen?
Gamen is het spelen van digitale spellen op elektronische apparaten zoals een computer, console (Playstation, Xbox, Wii), tablet of smartphone. Je hebt verschillende soorten spellen en je kunt ze onderverdelen in offline en online spellen.
Verschillende soorten games
Gamen is een interactieve spelvorm tussen mens en computer. Er zijn verschillende soorten games:- Browsergames: kleine, gratis online spelletjes op een website. Afhankelijk van het spel kun je deze alleen of met anderen spelen.
-
Serious gaming: deze spellen hebben een ander/extra doel dan alleen het vermaken van de speler. Dergelijke games worden ingezet om leerstof van school aan te bieden.
E-sport: het spelen van games op professioneel niveau. De spelers worden betaald door bijvoorbeeld een voetbalclub of kunnen inkomsten halen uit toernooi, sponsors en reclame.
De gamewereld heeft haar eigen taal. Een aantal begrippen zijn bijvoorbeeld: Clutch, AFK, Kappa, Bug, Camper, of Sniper. Benieuwd wat de afkorting betekend? Kijk dan op deze website voor de gehele lijst.
Pegi symbolen
Elk spel wordt beoordeeld en moet de bijbehorende Pegi symbolen vermelden. Dit is de kijkwijzer voor games. De symbolen geven een adviesleeftijd aan en informeren ook wat er in het spel voorkomt, zoals geweld, vloeken, drugs en seks. Benieuwd naar de adviezen voor een spel? Kijk dan op Pegi en voer de titel in om te zien wat het advies is.
Stadia in het gamen
Gamen heeft verschillende stadia. In de onderstaande opsomming wordt inzichtelijk gemaakt wat er in welke fase gebeurd en wanneer het zorgelijk wordt.
Je komt in aanraking met gamen, bijvoorbeeld omdat mensen hier over praten, dat ze het zien bij andere, via een advertentie gewezen worden op een spel, etc.
In deze fase ga je op zoek naar wat voor soort spel aansluit bij de interesses. Er zijn diverse genres/categorieën, zoals puzzel, actie, avontuur, schieten, sport, simulatie, etc. Ook gaan ze experimenteren met online en offline gamen, om te ervaren wat ze leuk vinden. In sommige gevallen, als het juiste spel gevonden is, wordt er gekeken naar welke vrienden het spel nog meer spelen.
Bron: GAMENinfo (Trimbos instituut
Gamen in Nederland
Een aantal populaire games in Nederland zijn: Fortnite, Fifa, GTA, Call of Duty, League of Legens, Minecraft, The Sims, PUBG, Apex Legends en Roblox. Regelmatig worden er updates uitgebracht en nieuwe edities, waardoor het interessant blijft om te spelen.
Basisschool scholieren
- 89% gamet wel eens
- 38% gamet (bijna) dagelijks
Voortgezet onderwijs scholieren
- 75% gamet wel eens
- 27% gamet (bijna) dagelijks
- 2,5% voldoet aan de criteria voor problematisch gamen
Bron: Jeugd en riskant gedrag (Trimbos instituut, 2019)
Herken jij jezelf in bovenstaande informatie? Praat er dan met iemand over die je vertrouwt en overweeg hulp te zoeken.
Wat maakt gamen leuk?
Voor veel mensen is gamen een leuke hobby. Er zitten veel positieve kanten aan gamen:
Hoe worden games motiverend gemaakt?
De gamer wordt gemotiveerd door:
- beloningen
- een andere wereld / level
- competitie
- een verhaal
- sociaal aspect
Naast de positieve kanten van gamen brengt het ook risico's met zich mee. Lees meer over de risico's en de werking van van gamen en bekijk de signalen waaraan je problemen met gamen kunt herkennen.
Wil je meer weten over gamen? Kijk ook eens op www.gameninfo.nl of bel de Gamen Infolijn: 0900-1995.
Naast de voordelen zitten er ook nadelen aan het gamen. We noemen dit ook wel de risico’s van het gamen. Ook de pro- gamers van Nederland ervaren de nadelen van het gamen.
Het kan ook voorkomen dat je zo bezig bent met gamen, dat je tijdens andere activiteiten niet meer kan concentreren op wat je moet doen. Je ben dan al bezig met wie je gaat spelen, welk spel je gaat doen, wat voor tactiek je gaat inzetten, etc.
Vaak heb je het niet zo goed door maar raak je steeds verder achter op je klasgenootjes en kan het zijn dat je aan het eind van het jaar moet blijven zitten.
Soms is het zowel de oorzaak als het gevolg. Als je niet goed kunt presteren op school/werk of moeilijk contact kunt maken met anderen, dan kan de digitale wereld uitkomst bieden. Met name gamen is een activiteit waarin je uit kunt blinken, maar ook social media kan een plek zijn waar je beter op je gemak bent en makkelijker contact maakt. Het kan hierdoor een toevluchtsoord worden bij vervelende situaties.
Onderzoeken kunnen niet uitsluiten dat het spelen van games, met veel agressie, zorgen voor agressief gedrag. Wel weten we dat gamers die vaak spellen spelen waar agressie in voorkomt, meer agressieve gedachten en gevoelens kunnen hebben. Dit is ook afhankelijk van de leeftijd waarop je spellen speelt.
De PEGI symbolen geven aan vanaf welke leeftijd een spel geschikt is. Spellen met het 18+ logo, bevatten over het algemeen meer agressie. Speel je zo’n spel onder de 18 jaar dan kan het zijn dat je dit gedrag sneller normaal gaat vinden.
Agressie kan ook optreden als gevolg van de competitie in de spellen. Wanneer je een missie verliest en opnieuw moet beginnen kan dit erg vervelend zijn en kan je erg boos worden. Hoe het op jou uitwerkt ligt niet alleen aan het spel maar ook aan jouw manier van omgaan met verlies.
Niet iedere gamer is een problematisch gamer. Het is wel goed om een balans te hebben in je dagelijkse tijdsbesteding.
Het kan zijn dat door het gamen je prestaties op school en/of werk achteruit gaan. Dit kan wanneer je bijvoorbeeld gaat gamen op het moment dat je moet werken, huiswerk moet maken of les krijgt. Ook kan het gebeuren dat je tot laat in de nacht bezig bent met gamen en hierdoor niet voldoende slaapt. We weten dat je slaap hard nodig hebt om je goed te kunnen concentreren in de lessen op school.
De bijbehorende signalen kunnen zijn:
- slechte cijfers
- absentie
- te laat komen
- afspraken niet nakomen
Wanneer je veel tijd besteed aan het gamen kan het zijn dat je hierdoor minder contacten hebt buiten de online wereld. Ondanks dat veel jongeren die ervaren als sociale contacten kan het toch zijn dat je in een isolement terecht komt in de ‘echte’ wereld.
Het kan zijn dat je steeds minder vaak afspreekt met andere mensen, omdat je liever gaat gamen. Zorgt dat je ook mensen in de offline wereld blijft zien en spreek hier ook mee af.
De online wereld gaat 24 uur per dag en 7 dagen in de week door. Gamen kan je hierdoor op elk gewenst moment van de dag met andere mensen doen. Je wilt online zijn wanneer je game vrienden ook online zijn en als deze uit allerlei delen van de wereld komen, dan kan het wel eens zijn dat afspraken om samen te gamen midden in de nacht plaats vinden. Hierdoor kan het zijn dat je veel s ’nachts gaat gamen en hierdoor overdag moe bent en wilt slapen.
Als dit regelmatig gebeurt, dan is de kans groot op een slaaptekort. We weten dat je slaap hard nodig hebt om je goed te kunnen concentreren op school en werk.
Voor gamen hoef je niet altijd te bewegen. Wanneer je in je vrije tijd alleen maar achter een scherm zit en weinig andere hobby’s hebt dan kan het zijn dat je lichaam te weinig beweging krijgt. Gevolgen hiervan zijn toename van gewicht, last van spierpijn en het aanleren van een verkeerde houding.
Het is belangrijk om ook ontspanning te halen uit andere activiteiten. Kijk of je naast gamen een andere sport of hobby kan uitoefenen. Dit kan helpen om lichamelijk in beweging te zijn, maar ook zal je hier nieuwe mensen leren kennen.
Zorg dat je dag in balans is! Verdeel de verschillende activiteiten over de dag en voorkom dat je uren achter een scherm zit. Het kan vaak helpen om na een verplichting, zoals school en/of werk een ontspanningsmoment in te plannen. Dit kan gamen zijn, maar ook met vrienden een balletje trappen of de hond uitlaten.
Heb je moeite om te plannen? Laat dan iemand helpen met het maken van een planning of vraag of ze je een seintje willen geven als de tijd van een activiteit om is.
Ontwenningsverschijnselen
Wanneer je op het moment dat je niet kunt gamen last hebt van verschijnselen zoals zweten, onrustig zijn en veel denken en dromen over het spel. Het kan zijn dat dit ontwenningsverschijnselen zijn.
Problematisch gamen
Als je veel gamet zou dat kunnen betekenen dat je hierdoor in de problemen kunt raken of het kan zijn dat het gamen juist een vlucht is voor problemen die je al hebt. Het is niet in tijd uit te drukken wanneer je een problematisch gamer bent, omdat dit met meer factoren te maken heeft. Wel weten we dat als je veel tijd besteed aan het gamen, de kans groter is dat het uiteindelijk problemen gaat geven.
De volgende punten kunnen eerste tekenen/ signalen zijn van problematisch gamen:
- je hebt geen balans meer in je vrije tijd en verwaarloost andere activiteiten volledig (bijvoorbeeld werk/school/sport)
- je vindt het erg moeilijk om te stoppen met gamen
- je gamet langer en meer dan je van plan was
- je gamet terwijl het eigenlijk niet meer leuk is om te spelen
- je hebt aanhoudende gevoelens van eenzaamheid, gespannenheid of somberheid
- je zorgt minder goed voor jezelf, je slaapt of eet niet goed/te weinig
- je gebruikt het gamen om negatieve gevoelens (hulpeloosheid, schuld, angst) te ontvluchten of te verlichten
Wil jij weten of jouw game gedrag valt onder problematisch? Doe dan de zelftest.
Game verslaving
Wanneer het problematisch gamen voor langere tijd aanhoud, er sprake is van dwangmatige gedachten rondom het gamen en je geen controle meer hebt over het gamen, dan kunnen we spreken van een gameverslaving. Het is erg lastig om onderscheid te maken tussen het problematische gamen en de verslaving. Belangrijk is dat je alert bent op de signalen van problematisch gamen, als je wilt voorkomen dat jij verslaafd raakt. Deze signalen kan je hierboven terug vinden. Vanuit de behandeling wordt een gameverslaving gezien als een impulscontrole stoornis.
Wil jij weten of jouw game gedrag valt onder verslaving? Doe dan de zelftest.
Welke adviezen zijn er voor schermtijd?
Voor schermtijd zijn er adviezen die gegeven worden, welke gebaseerd zijn op leeftijd. Belangrijk is dat de ogen rust krijgen tussen het gebruik van schermen, maar ook boeken. De reden hiervoor is dat de ogen op korte afstand gefocust zijn.
Het oogfonds adviseert de 20-20-2 regel. Dit betekend dat na 20 minuten een pauze van minimaal 20 seconden wordt aangeraden. Dit kan zijn door naar de wc te gaan, drinken te pakken, hond uit te laten, kamer op te ruimen, etc. Het belangrijkste is dat de ogen rust krijgen en even niet hoeven te focussen op een scherm of boek. Daarnaast is het belangrijk om 2 uur buiten te zijn.
| leeftijd | advies |
|---|---|
| Tot 2 | een paar keer per week maximaal 5 minuten per keer bij voorkeur samen met een ouder/verzorger. |
2 – 4 | 5 à 10 minuten per keer, tot maximaal 30 minuten per dag |
| 4-6 | 10 à 15 minuten per keer, tot maximaal 1 uur per dag |
| 6-8 | maximaal 1 uur per dag, verdeeld over periodes van maximaal 30 minuten |
| 8-10 | maximaal 1 à 1½ uur beeldschermtijd per dag |
| 10-12 | maximaal 2 uur beeldschermtijd per dag |
| 12+ | maximaal 3 uur beeldschermtijd per dag |
Klachten
Het is mogelijk dat er klachten ontstaan bij veelvuldig en/of langdurig schermgebruik.
Ogen
Schermen (maar ook boeken) vragen een hoge focus van de ogen. De kans is hierdoor groot dat er gestaart wordt en de oogleden minder knipperen. Het gevolg kan zijn dat de ogen droog en branderig aanvoelen.
Oogartsen zien steeds meer en vaker de negatieve effecten. Door het vele dichtbij kijken kan de oogbol, die normaal rond is, op termijn ovaal worden en kunnen cellen die licht moeten opvangen achter in het oog beschadigd raken.
Lichamelijk
Het stilzitten kan ervoor zorgen dat spieren vast gaan zitten. Met name bij telefoon en tablet gebruik is de houding vaak voorover gebogen. De spieren in de schouders en nek nemen een onnatuurlijke houding aan waardoor ze extra belast worden. Dit kan uiten in pijn in de nek, maar ook hoofdpijn is veel voorkomend.
Voorkomen
Het houden van pauzes is belangrijk om de ogen rust te geven. Indien er klachten ontstaan, verdwijnen deze veelal door even te ontspannen en de verte in te kijken. Daarnaast is de houding van het lichaam belangrijk om de lichamelijke klachten te voorkomen. Het gebruik van een houder of standaard kan helpen, zo blijft het hoofd recht op het lichaam staan. Ook kan het helpen door op de buik te gaan liggen. Neem bij langdurige klachten contact op met de huisarts.
Test je gamegedrag
Heb je je weleens zorgen gemaakt over jouw gamegedrag? De test bestaat uit 15 vragen over jouw gamegedrag. Neem rustig de tijd om de gametest in te vullen. Na de test krijg je meteen de uitslag. Zo zie je snel of je jouw gamegedrag op dit moment onder controle hebt.
Een test kan nooit een consult of een behandeling door een arts of een hulpverlener vervangen. Neem bij klachten of in spoedeisende situaties contact op met een arts.